Nedersaksisch S

Hier stoat woorden die of in 't Nedersaksisch mit S begunt oet 't Nedersaksisch woordenboek. De woorden bint underverdield op alfabetische volgorde van 't Nederlaandse woord.

Savooiekool

• Nederlands: savooiekool

• Achterhooks: kabbes
• Drèents: ...
• Grönnegs: witkool
• Oostfreisk: witkool
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: witkool, witten kool
• Urkers: ...
• Veluws: ...

Schelden

• Nederlands: schelden, afgeven, kafferen

• Achterhooks: schandebekken
• Drèents:
  • kaffern
  • kestern
  • kettern
  • kieven
  • oetvaren, uutvaren
  • raggeln (ZOV, ZWZ)
  • raggen (ZOZ, ZOV, ZWZ)
  • schelden
  • schrobben (MD, ZOZ)
  • schroeten (ZOZ)
  • uutpakken (ZWZ)
• Grönnegs: ...
• Oostfreisk: ...
• Sallaans:
  • skeldn
• Stellingwarfs: schellen, ofgeven
• Tweants:
  • bekke(r)n, ofbekkern
  • oetvoarn (teegn)
  • ofjacht geewn
  • skeempn (vereulderd)
  • skroln (vereulderd)
  • "achter oet n haals komn"
  • "ene oetmaakn vuur alns wat lellik is"
• Urkers: ...
• Veluws: ...

Schemering

• Nederlands: schemering

• Achterhooks: tweeduuster
• Drèents: ...
• Grönnegs: ...
• Oostfreisk: ...
• Sallaans:
  • duustern
  • skemer / schemer
  • twielichtn/-duustern
• Stellingwarfs:
  • schiemer, schemer
  • twielochten, twielocht, tweelochten
• Tweants:
  • skemer, skemmer
  • skemerige
  • skeamer
  • deemster
  • moarndoester/oawnddoester
  • tweedoonker, -lechten, -duuster
• Urkers: ...
• Veluws:
  • tweeduuster
  • tweedonker
  • twiedonker (Attem)
  • tweelochten (Nunspeet)
  • tussen twee lichten (in) (Armelo, Putten, Barreveld, Niekark)
  • schemer
  • ulevlocht (Oldebroek, Wezep)

Scherp (mes o.i.d)

• Nederlands: scherp

• Achterhooks: scharp
• Grönnegs:
  • schaarp
  • fing
• Sallaans:
  • skarp/ scharp
• Tweants: skerp, skearp, skarp, skaarp, ezw.
• Veluws: scha(a)rp, schärp

Scherp (bocht)

• Nederlands: scherp

• Achterhooks: stik Doar zit nen stikken dreaj in de weg
• Grönnegs: schaarp
• Tweants: stik
• Veluws: scha(a)rp, schärp

Schoen

• Nederlands: schoen

• Achterhooks: schoo(n)
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • schoun(e)
  • schoug
• Sallaans:
  • schoe(n)
  • schoe (mv.: schoen)
• Stellingwarfs: schoe (uutspraoke sk-)
• Tweants: schoo(n)
• Urkers: ...
• Veluws:
  • schoe
  • schoen (Garder, Barreveld, Bennekum)
  • sjoe (Bunschoten, Putten*)
  • sjoen (Garder)
  • skoe (Attem)
  • skoen (Attem, Apeldoorne)
  • scho (Doornspiek, Nunspeet)
  • schoon (Twelle)

Schoorsteenmantel

• Nederlands: schoorsteenmantel

• Achterhooks: boozem
• Drèents:
  • schorsteenmaantel, schorstiemaantel (ok sk-)
  • schörstienkrone (ok sk-)
  • schörstiebozzem (ok sk-)
• Grönnegs: bözzem
• Sallaans:
  • schorstienmaantel
• Stellingwarfs: schostienmaantel (uutspraoke sk-)
• Tweants:
  • skossteen
  • maantel
  • lieste
• Urkers: skoorstien(mantel)
• Veluws:
  • schoorsteenma(a)ntel
  • schoorstienmantel, skoorstienmantel
  • schäörstienmantel (Wezep)
  • sjoorsteemangtel (Bunsjoten)
  • schoorsteen
  • schossteen (Une)
  • lege schoorstien (Waopenvelde, Heerde)
  • engelse schoorsteen/schoorstien (Oldebroek, Wezep)
  • schoorsteenlieste (Lieren, Apeldoorne)
  • liest(e)
  • schouw(e)
  • heerdje (Voorst)
  • boezem, bozem (Apeldoorne)

Schouder

• Nederlands: schouder

• Achterhoek: scho(a)lder, skolder
• Drèents: scholder (ZWD uutspraoke ok sk-)
• Grunnegs: scholder (oetsproken as [schoalder])
• Oostfreisk: skoeler (Platduutske skriefwies Schuller)
• Sallaans:
  • scholder/ skolder
  • schoalder/ skoalder
  • schoelder
• Stellingwarfs: scholder, schoolder (uutspraoke sk-)
• Tweants: skoolder, skoalder, skolder
• Urkers: skoer
• Veluws:
  • schoer(e)
  • sjoer (Bunsjoten, Noordwest-Veluwe)
  • scholder
  • skolder (Attem, Vaossen, Apeldoorne)
  • schölder (Vaossen, Loen)
  • schouwer

Schuifmaat

• Nederlands: schuifmaat

• Achterhooks: schoefmoat
• Drèents: ...
• Grönnegs: schoeflat
• Sallaans:
  • schoefmoate
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • skoefmoat (ook as gein ezegd vuur nen trombonist)
  • rolmoat
• Urkers: ...
• Veluws:
  • schuufmaot(e)
  • schoefmaot(e), skoefmaot(e)

Schijten

• Nederlands: schijten

• Achterhooks: drieten
• Grönnegs: schieten
• Tweants:
  • (n bol hen) drietn
  • nen köttel dreein
  • n stuk oet de rugge houwn
  • kakn
  • (n pot vol) bearn
  • n ulk oet n strik haaln
• Veluws:
  • drieten
  • dreten (Emst)
  • drukken
  • poepen
  • schijten
  • sjieten (Bunsjoten)
  • kakken
  • moppen (Lunteren)
  • kedolmen (Niekark)
  • een grote (booschap) doen
  • een hoop doen
  • een polle doen (Elspeet)
  • een brune hond verzupen (Lunteren)
  • naor 't huusjen/husien gaon
  • uut de broek (Harderwiek, Nunspeet, Uddel)

Slaan

• Nederlands: slaan

• Achterhooks:
  • houwn
  • houwen
  • sloan
  • batern
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • sloagen
  • haauwen
  • wakken
  • fleern
  • laaitern
  • mevaaiern
• Sallaans:
  • sloa(n)
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • houwn
  • plearn
  • bökkern
  • batern
  • rameantn
  • rammeln
  • klopn
  • klapn
  • knapn
  • sloan (bv. ofsloan)
  • doondern
  • smear geewn
• Urkers: ...
• Veluws: slaon

Slapen

• Nederlands:
  • slapen
  • tukken (populair taalgebruik)

• Achterhooks: sloapen
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • sloapen
    • sloap-slepst-slept-sloapen
    • o.v.t. slaipen (HGL), sleupen (WEV, VEK) sluipen (rest)
  • pitten
  • pomen
  • ronken (aine dij hail daip slept, voak noa n oavend zoepen)
  • stinken (aine dij hail laank en lui ien zien bèrre ligt)
• Sallaans:
  • sloapn
  • snörkn
  • laankuut liggn
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • sloapn
  • baankwoarkn, baankzaakn doon (eawn heanig op de baanke lign noa stewig etn of woarkn)
  • snorken (letterlik met völ kabaal sloapn)
• Urkers: ...
• Veluws: sla(o)pen

Slok

• Nederlands: slok

• Achterhooks:
  • slumpe (verkleinwoord: slumpken)
• Drèents: ...
• Grönnegs: klok (ook broekt veur n zeupke, omdat dij ien ain klok opdronken worden mout)
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • slok
    • mearvoold: slokn
    • verkleainwoord: slukn, sluksken
  • sleut
    • ook as woarkwoord: sleutn

• Urkers: ...
• Veluws: ...

Sloot

• Nederlands: sloot

• Achterhooks: graven
• Dreints:
  • sloot
  • wieke (Veenkoloniaolse sloot, overbliefsel van n old ziedkanaol van de veenofgraving)
• Grönnegs:
  • graft
  • sloot
  • grup/grubbe (grìnssloot; ook broekt veur grìns ien t aalgemain, bv. "Viskvliet ligt op de grup mit Fraislaand")
  • (maint)geut(e), geude (sloot tuzzen kaampen)
  • baalg (smalle laange sloot, voak n jirresloot)
• Tweants:
  • sloot
  • graawn (breedn sloot)
  • gröppe (löagn sloot, vgl. greppel)
  • grup (Vjens)
• Veluws: sloot

Snavel

• Nederlands:
  • snavel
  • bek (bv. Die vogel heeft een worm in zijn bek.)

• Achterhooks:
• Grönnegs: nèb, nebbe
• Sallaans:
  • snavel / snaffel
• Stellingwarfs: snaevel
• Tweants:
  • snavel, snawel
  • nebn (hoaste nit mear ebroekt, vgl. Noors: nebb)
  • bek
• Veluws:
  • sna(o)vel
  • sneb, snebbe
  • neb(be)
  • bek

Snee

• Nederlands: snee

• Achterhooks:
  • glippe
• Grönnegs:
  • snit
• Sallaans:
  • snee
  • glup(pe)
• Tweants:
  • glip, glup
  • jaap
  • hoal
• Veluws:
  • kiep
  • snee

Snijbonen

• Nederlands: snijbonen

• Achterhooks:
  • brokkebonen
  • fietsebonen
  • sne'jbeune
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • sniebonen
  • snitjebonen
  • padliggers
  • knipselbonen (snitjebonen dij n poar moand ien t solt legen hebben)
• Sallaans:
  • snieboonn
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: snie(d)selboonn (Eanters)
• Urkers: ...
• Veluws:
  • sniejbonen
  • snipperbonen (Attem)
  • scheermesjes, -messies, -messen
  • klamppinnen (Lieren)
  • klemboon (Nunspeet)
  • dikke jennen (Apeldoorne)
  • taobassen, taobasten (Apeldoorne)

Sneeuw

• Nederlands: sneeuw

• Achterhooks: snee
• Drèents: snei
• Grönnegs: snij, snèj
• Oostfreisk:
  • snai (Reiderland)
  • snei (Moormerland)
  • sjneej (Broukmerland)
    • Platduutske skriefwies: snee oder sneei
• Sallaans:
  • sni-j
  • sne(e)j
• Stellingwarfs: sni'j
• Tweants:
  • snee(j)
  • sniej (Eanter)
• Urkers: snijacht
• Veluws:
  • snee
  • sneeuw
  • snieuw (Hoevelaken)

Snel

• Nederlands: snel

• Grönnegs:
  • gaauw (bie n termijn)
  • vlot (voak over gebeurtenizzen ien t verleden)
  • haard (veurtbewegen: rieden, lopen, voaren ezw.)

• Sallaans:
  • rap
  • vlugge

• Tweants:
  • gaauw
  • rap
  • vlot
  • hard (oetsprökn as hat)

Snoep

• Nederlands: snoep

• Achterhooks:
  • snoop
  • sneup
• Drèents:
  • sneup
  • snuup
• Grönnegs:
  • slik
  • slikkerij, slikkeraai
• Oostfreisk:
  • slik
  • slikkerij (Platduutske skriefwies Slikkeree)
• Sallaans:
  • snuup
• Stellingwarfs: snuperi'je
• Tweants:
  • slikkeriej(e)
  • Éen snoepje/toffee: (kauw)steekn
• Vake wörd slikkerieje bie soortnaamn eneumd.
• Urkers: ...
• Veluws:
  • snoepje(n), -ie(n)
  • snupien
  • snopien (Doornspiek)
  • lekkertjen
  • lakkertien (Vaossen)
  • snipsnaaiderieje (Apeldoorne)

Soeplepel

• Nederlands:
  • soeplepel
  • pollepel

• Achterhooks:
  • sleef
  • slijf
• Drèents:
  • sleef (MD, ZW)
  • slief (ZO, MD, ZW)
• Grönnegs:
  • slaif (nait de holten, platte pollepel)
  • slijf (HGL)
• Sallaans:
  • slief(e)
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: sleef
• Urkers: ...
• Veluws: soeplepel

Soms

• Nederlands:
  • soms
  • af en toe (sterker dan "soms")

• Achterhooks: ...
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • sums, soms
  • sumtieds, somtieds
  • asmis, admis
  • mennegmoal
• Sallaans:
  • mangs / manks
• Stellingwarfs:
  • soms
  • bi'jtieden
  • somstieden
  • altemet
• Tweants:
  • (s)mangs
• Urkers: ...
• Veluws:
  • soms
  • of en toe
  • bie zukke zetten (Putten)
  • altemet (Oldebroek)

Spatbord

• Nederlands: spatbord

• Achterhooks: ...
• Drèents: ...
• Grönnegs: sputterbred
• Sallaans:
  • spatböd
  • sput(ter)böd
• Stellingwarfs: spatbod
• Tweants: ...
• Urkers: ...
• Veluws: spatbord

Sperziebonen

• Nederlands: sperziebonen

• Achterhooks: slabonen'
• Drèents: ...
• Grönnegs: sloabonen
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: sloaboonn
• Urkers: ...
• Veluws:
  • sperzie-, spezziebonen
  • spärzie-, sparziebonen
  • pazziebonen (Ugchelen)
  • slaobonen
  • breek-, brekebonen
  • brèèk-, brèkebonen
  • sukerbonen (Putten, Bunsjoten)
  • zute/grune bonen (Oldebroek, Wezep)
  • prinsessebonen (Lieren)
  • bonen
  • krupers (Barreveld, Sjaarpezeel)

Spiegel

• Nederlands: spiegel

• Achterhooks: speegel
• Drèents:
  • speeigel
  • spegel
  • speigel
  • spiegel
• Grönnegs:
  • spaigel, spoigel
  • speigel (WEV)
  • speeigel (schriefwieze NVL)
• Oostfreisk:
  • spaigel (Platduutske skriefwies Spegel)
  • speigel (Platduutske skriefwies Spegel)
• Sallaans:
  • spiegel
• Stellingwarfs: spiegel
• Tweants speegel
• Urkers: ...
• Veluws:
  • spegel, spiegel
  • kiekglas (Garder)

Spijker

• Nederlands: spijker

• Achterhooks: droadnaegel, spieker
• Drèents: spieker, draodnagel
• Grönnegs:
  • luns, lunze (VEK)
  • spieker (laangen)
• Sallaans:
  • spieker
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • spieker
  • (droad)neagel
• Urkers: ...
• Veluws:
  • spieker
  • draodnegel, -nägel

Speculaas

• Nederlands: speculaas

• Achterhooks: klöske
• Drèents: ...
• Grönnegs: spekuloa(t)
• Sallaans:
  • spekeloas
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: spekuloas, spek(e)laas
  • sunterklöaske (möpke van spekeloas in t Oold-Riesns)
• Urkers: ...
• Veluws: si(e)nteklaos, sonteklaos

Speklap

• Nederlands: speklap

• Achterhooks:
• Drèents: ...
• Grönnegs: speklap (ook broekt veur lieverd)
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: spekhas
• Urkers: ...
• Veluws: ...

Spekzwoerd

• Nederlands: spekzwoerd

• Achterhooks: baats
• Drèents: ...
• Grönnegs: swoor/svoor, swore/svore
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
• Urkers:
  • zwoorde
  • zoerde, zoorde
• Veluws:
  • zwoerd
  • zwoerdkante (Vaossen)
  • zwoere (Epe)
  • zwore (Oldebroek, Epe, Heerde, Une, Wenum-Wiesel, Loen, Waopenvelde, Vaossen, Attem)
  • zwoord (Putten, Niekark, Barreveld)
  • zweurd (Uddel, Armelo, Elspeet, Loen, Elburg)
  • zweurte (Nunspeet)
  • zwuurte (Doospiek)
  • zweerd (Bunsjoten)
  • zwil(le) (Wezep, Une, Ugchelen, Nunspeet)

Spreeuw

[disse mal bewarken]

• Achterhooks: sprao (mv. spröne), spraole, sprotter
• Drèents:
  
  • sprao (MD, VEK, ZOD, ZOZ, ZOD, ZND, ZWZ)
  • spraon (ZOZ)
  • sprei(e) (ZOD)
  • spraore (MD)
  • spraoi (VEK)
  • (s)prutter (KvD)
• Grunnegs: sproa, sprei, (s)prutter, sprotter
• Sallaands:
  
  • sprao, spreeuwe
  • spree (Gramsbargen, Heldern, Nijverdal, Wieje)
  • sketter (Kampen)
  • stukkadoor, pleisterbats (Nijverdal)
  • dodde (jonge spreeuwe Zwolle)
• Stellingwarfs: sprao, spreeuw, protter
• Tweants:
  
  • sproa (ook oetgekauwden proemtabak)
  • sproale (Hengeveelde, Hoksebarge)
  • spraw, spro (Ambt Dealdn)
  • spreeuw
  • spreeuwe
  • spree (Ambt Dealdn, Glanerbrug, Rossum)

• Urkers:
• Veluws:
  
  • spreeuw (Epe, Armelo, Putten, Speuld, Uddel, Vaossen, Bunsjoten, Niekark, Garder, Klarenbeek, Lunteren, Harskamp, Bennekum)
  • spreeuwe (Elburg, Vaossen, Apeldoorne, Ugchelen)
  • sprao (Elburg, Nunspeet, Wezep, Attem, Waopenvelde, Heerde, Une, Vaossen, Emst, Apeldoorne, Ugchelen, Klarenbeek, Loenen)
  • spraon (Barreveld)
  • spraoje (Nunspeet)
  • spraone (Elspeet)

• Graofschops: spree (Schuttrop)

Stap

• Nederlands:
  • stap
  • pas

• Achterhooks: trad (van ww:treaden; oetdr: hee had den trad der good in), tred
• Grönnegs: stap
• Stellingwarfs: stappe
• Tweants: trad (bv. op n trad goan = ne waandeling maakn, n eandken loopn goan)
• Veluws: stap(pe)

Stamppot

• Sallaans:
  • deurkoksel

Steeg (pad)

• Nederlands: steeg

• Achterhooks:
  • geste
  • stegge
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • gloep
  • gang
  • gat of jat (vlg. dk: gåde en de: Gasse)
• Sallaans:
  • stege
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • steg(ge), steege, steage
  • weegte (smal gängsken tusken twee huuze)
• Urkers: ...
• Veluws: steeg, stege, stège

Steil (bv. van helling)

• Nederlaands: steil

• Tweants:
  • spik
  • skuuns
  • steail

Ster

• Nederlands: ster

• Achterhooks: sterne
• Drèents: ...
• Grönnegs: steern
• Sallaans:
  • sterre
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • stearn, steare
• Urkers: ...
• Veluws:
  • ster(re)
  • star(re)
  • steerne
  • stèèrn (Vaossen)

Sterven

• Nederlands:
  • sterven
  • doodgaan
  • de pijp uit gaan
  • omkomen, om het leven komen (bij een ongeluk)
  • de geest geven

• Achterhooks: doodgoan, de piep uut goan, umkommen (bij een ongeluk), umvall'n
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • oet/uut (de) tied kommen/goan
  • doodkommen
  • staarven

• • starvn
  • uut de tied kommen
• Stellingwarfs:
  • doodgaon
  • starven
• Tweants:
  • oet de tied komn
  • n oadm oetgoan (bv. Grotva is n oadm oet egoan)
  • dood goan
  • stearvn, staarvn, stoarvn, ezw.
• Urkers: ...
• Veluws:
  • uut de tied kommen/koemen/komen
  • doodgaon
  • sta(a)rven

Stinken (ww)

• Nederlands: stinken

• Achterhooks:
  • meurn
• Grönnegs:
  • meuren
  • stinken
  • smuilen (stinken deur rötten deur waarmte; bv. dij vuilnis smuilt as n gek)
  • waalmen
• Sallaans:
  • roekn
  • meurn
• Tweants:
  • steenkn
  • rotn
  • meurn
  • walmn
  • daampn
  • oetsproake:"(kearl), wat ne loch"
• Veluws:
  • stinken
  • meuren
  • ruken

Stoep

• Nederlands:
  • stoep
  • trottoir (iets netter dan stoep)

• Achterhooks: stoepe
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • riepe
  • tiggelpad
  • ziedpad
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • ziedpad
  • trotwaar (Riesns)
• Urkers: ...
• Veluws: stoep(e)

Stofhoos

• Nederlands:
  • stofhoos

• Achterhooks: vezzeköttel
• Grönnegs: dwirreltje, dwirrelwind (WEV)
• Tweants: windhekse

Stropdas

• Nederlands:
  • stropdas

• Achterhooks: strik
• Grunnegs: strópdas/-daze
• Tweants:
  • strik
  • strop

Stug doen

• Nederlands:
  • stug doen

• Grönnegs: stunen, stoenen
• Veluws: pratten, stug doen/doon
• Tweants:
  • nosterig doon/wean
  • knar(de)rig
  • krang

Straks (zometeen)

• Nederlands:
  • straks
  • zometeen

• Sallaans:
  • voort
  • termee

Stuiteren

• Nederlands:
  • stuiteren

• Achterhooks: tenken
• Grönnegs:
  • pongen/pongeln
  • wuppen
• Tweants: stuite(r)n
• Veluws: stuiteren

Suiker

• Nederlands: suiker

• Achterhooks: soeker
• Sallaans:
  • zuker
• Grönnegs:
  • suker
  • sukker (HGL)

De taalwiezers en et woordenbook
Nedersaksische taalwiezers Achterhooks - Drèents - Grunnegs - Oostfreisk - Sallaans - Stellingwarfs - Tweants - Urkers - Veluws achternamen - klankleer en spelling - plaatsnamen - skeeldwöarde - veurnamen - warkwoordsvörms - zinnen Nedersaksisch woordenboek A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z