Nedersaksisch M

Hier stoat woorden die of in 't Nedersaksisch mit M begunt oet 't Nedersaksisch woordenboek. De woorden bint underverdield op alfabetische volgorde van 't Nederlaandse woord.

Maan

• Nederlands: maan

• Achterhooks: maone
• Drèents:
  • maon (ZOZ, MD, Kop van Drenthe)
  • maone (ZWN, ZWZ, MD, ZOZ)
• Grunnegs: moan (sumtieds moane zègd om de zin beter lopen te lòten)
• Sallaans:
  • moane
• Stellingwarfs: maone
• Tweants: moan(e)
• Urkers: moon
• Veluws: maon(e)

Machine

• Nederlands:
  • machine
  • apparaat

• Achterhooks: masjien
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • mesien(e)
  • maskiene (oldmoods; -sk- wordt tegenswoordeg voak vermeden)
  • apperoat
• Oostfreisk:
  • meskien
  • meschien (Reiderland)
    • Platduutske skriefwies: Maschin
• Sallaans: mesiene
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • mesiene (met nen langn -iej)
  • apparaat
  • gerei
• Urkers: ...
• Veluws:
  • mesien(e)
  • mesjien(e)

Maïs

• Nederlands: maïs

• Grönnegs:
  • mais (plaant)
  • tusselwaait(en) (vrucht, stof)
• Tweants: mais

Maïshakselaar

• Nederlands:
  • maïshakselaar

• Achterhooks: maïskneuzer
• Grönnegs: maisknakker
• Sallaans:
  • maiskneuzer
• Tweants: (mais)kneuzer

Man

• Nederlands:
  • man
  • meneer (vooral als aanspreektitel)
  • heer (netjes)
  • kerel (vaak negatief)

• Achterhooks:
  • kearl (Hierbi'j wödt den -r- neet uut-esprokken)
  • man (meervoud: mansleu)
• Drèents:
  • keerl
  • man (meervoud: manlu)
• Grönnegs
  • man (meervold: manluu; vrouger: 1 man, 2 manner, 3 of meer manluu)
    • verklainwoord: mantje, mannechie) (VEK)
  • kirrel
  • manskirrel (nl: vent)
• Oostfreisk:
  • man (Platduutske skriefwies: Mann)
  • kirrel (Platduutske skriefwies: Keerl)
• Sallaans:
  • man
  • m'neer
  • heer
  • keerl / kearl
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • kearl, keerl (Hierbiej wördt den -r- neet oet esprökn)
  • kjel of kjal
  • man (vake bedoold as "persoon", bv in hee is n apart man, - n biezeunder man, - n riek man)
• Urkers: ...
• Veluws:
  • man
  • kee(r)l
  • vent

Masker

• Nederlands: masker

• Achterhooks: ...
• Drèents:
  • masker
  • bulsekop, sebulsekop (oostelijk zandgebied)
  • gebilschop (Midden- en West-Drente)
• Grunnegs:
  • gebelskop, gebelschop (klìmteun op twijde e) *
  • schirbilskop, scharbilskop *
  • schebelskop *
  • schebellenskop, gebelschop *
  • schebilskop, skebilskop *
  • maask(e)
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • mombak
• Urkers: ...
• Veluws: moembakkes, mombakkes, masker

* De rezen woarom of der zo veul verschillende, verliekensboare benoamens binnen veur gebelskop ien t Grunnegs is dat der ain woord was, t oorspronkelke "Schebelskop", dij nait goud deur elkenain oetsproken worden kon en zok doarom op verschaaidene wiezen ontwikkeld het. Ien t gevaal van dit woord het t nait te môken mit iendailboare dialekten, môr veuraal mit individuwele oetsproaken.

Masseur

• Nederlands: masseur

• Achterhooks: strieker
• Drèents: ...
• Grönnegs: vriefdokter
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • striekebaas
• Urkers: ...
• Veluws: messeur

Masturberen

• Nederlands:
  • masturberen
  • zelfbevredigen

• Achterhooks: ...
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • haandkaarnen
  • voak worden de benoamens per geslacht broekt: òftrekken (aftrekken; m), vingern (vingeren; v)
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • (of)trekn
  • informeel "die handkarre machen" (oet t Duuts)
  • sjorn
  • vingern (vrouwleu)
  • striekn
  • "n zak löag skudn"
  • zik beveuln
  • "eawn met de vlugge viewe"
• Urkers: ...
• Veluws:
  • oftrekken
  • (of)rukken
  • klaormaken
  • klaorspeulen
  • de hand an jezelf slaon (Ugchelen)
  • schik mit jezelf maken (Nunspeet)
  • zelfbevrediging, zelfbevrejiging
  • mastreberen

Mattenklopper

• Nederlands: mattenklopper

• Achterhooks: klabatse
• Drèents: ...
• Grönnegs: klabatse (ook broekt veur n wak ien de vretterd)
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: ...
• Urkers: ...
• Veluws: matte(n)klopper

Meeuw

• Nederlands: (zee)meeuw

• Achterhooks: ...
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • störmvogel
  • zeevogel (WEK)
  • (zee)koap/kôb
• Oostfreisk:
  • (Zee) (Platduutske skriefwies: (See))
  • Möwe/Möve (oet Hoogduutsk)
• Sallaans:
  • mewe
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: ...
• Urkers: mieuw
• Veluws: meeuw

Meisje

Koarde van de maist gebrukelke woorden veur t Nederlaandse woord "meisje" in de Zuudwest Germoanse (Duutse) dialekten

Nederlands: meisje meid deerne (liefkozend; overgenomen uit het Nedersaksisch) wicht (negatief; overgenomen uit het Nedersaksisch) Achterhooks: deerntjen Drèents: deern, deerntie(n) maagie(n) (Zuudwest-Zuud-Drèents) maegie(n) (Zuudwest-Noord-Drèents) wicht, wichie(n) (rest van Drenthe) main, mainje Grönnegs: wicht (lutk: wichie; meervold: wichter) fam(ke) (Westerkertiers; ien de rest van Grönnen nog wel as veurnoam mien broeken) foan (negoatief; arrogant en kribbeg wicht) Oostfreesk: famke wücht foun (negatief; kribsk wucht, in dat Harlingerland is t ein normaal wucht) Sallaans: meissie wicht/ wichie deerne / dearntie maagie wiefie Stellingwarfs: dochter(tien) maegien wichien jonk

Tweants: deerne, deerntje meakn maagie (Vjenne) Urkers: maotjen Veluws: deern(e) deerntje(n), deerntie(n) dere(n), dere(n)tje(n) meisje(n), meisie(n) meidje(n) mägien (Attem, Heerde, Waopenvelde, Apeldoorne) mäkien (Heerde, Waopenvelde) tukker (Apeldoorne) tuutjen (Apeldoorne) wicht (Uddel)

Melk

• Nederlands: melk

• Achterhooks: melk
• Drèents: melk, mölk
• Grönnegs:
  • mèlk, mìlk (oetsproak: [mèok] of [mìok])
    • dikworden mìlk wordt liek wel keel nuimd
• Sallaans: melk
• Stellingwarfs: ...
• Tweants: melk, meelk, mellek (in bepoalde plaatsn wördt n -l vuurin dn moond oet esprökn)
• Urkers: melk
• Veluws: melk

Mens

• Nederlands:
  • mens
  • man (ouderwets)

• Achterhoeks: mense
• Drèents:
  • mèensch
  • mèensk
  • mèens(e)
  • meins(e)
• Grönnegs:
  • mìns(k)
  • mèns(k)
• Sallaans:
  • meanse
  • mèènse
• Stellingwarfs: meensk(e), meens
• Tweants: means(ke)
• Urkers: mins
• Veluws:
  • mens(e)
  • meens(e)*
  • mèèns(e)
  • mins(e)

Merel

[disse mal bewarken]

• Achterhooks: gieteling, geteling
• Drèents:
  
  • gaiteling, geeiteling, geiteling, geteling, gieteling
  • geelbekliester (KVD)
  • merel, mèrel (ZWZ)
  • zwarte kliester, zwarte liester
• Grunnegs: swaarde liester, kliester, geiteling
• Sallaands: gieteling, liester (westelik)
• Stellingwarfs: zwatte liester
• Tweants:
  
  • geteling, geenteling, geteleenk
  • merel

• Urkers:
• Veluws:
  
  • liester
  • gieteling, gietelink
  • merel
  • schijtliester (Putten)
  • zwarte liester (Putten, Nunspeet, Lunteren)
  • grauwe liester (Vaossen)
  • fluitliester (Vaossen)

Mest

• Nederlands: mest

• Achterhoeks: ...
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • dong(e)
  • mès/mìs (staarke diftong [mèəs], [mìəs])
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • mes(t)
  • driete
• Urkers: ...
• Veluws: mes

Mestsilo

• Nederlands: mestsilo

• Grönnegs: stronttank

Mier

• Nederlands: mier
• Achterhooks: miegamp, empe
• Drèents:
  • gresmieger (MD), grösmieger (ZWZ)
  • miegerd ('t Nijevene)
  • mieghemp (Schoonebeek), miegempe (Coevern), miegempel (Ni'jlusen)
  • mieghummel. Ok: -hammel, -hommer (ZOV), -hommel (ZD), -hömmel ('t Wapservene), mighommel (Pathuus)
  • mier
  • pismieger (ZOZ), (ZOV)
  • snelpisser (ZWZ)
• Grönnegs:
  • mieghommel
  • miegaimer
• Platduuts:
  • Miegeem(k), Miegreem, Miegelitzken, Mieghammeke
  • Iemeck
  • Pissmier
  • Sprockimm
• Sallaans: miegemp(e), empe, mier(e)
• Stellingwarfs:
  • mieghimmel
  • mieghommel (Kop van Overiessel)
• Tweants: miegemp, miegeamp
• Veluws:
  • empe
  • iempe (Wezep, Attem, Oldebroek)
  • eempe (Heerde, Waopenvelde, Oldebroek, Wezep)
  • eemt(e)
  • miegempe (Apeldoorne)
  • mier(e)
  • zeikeemt (Putters)
  • zeikeemte (Nunspeets)
  • zeikeempe (Oldebroek)

Mislukken

• Nederlands: mislukken

• Grönnegs:
  • mishottjen, mishotten
  • kullen

Mist

• Grunnegs:
  • dook
  • mistig: dokeg, diezeg
• Veluws:
  • mist
  • damp
  • nevel (lochte mist)
  • deemster (Apeldoorne)
  • miesel (Vaossen)
  • mistig: naost mistig, dampig, nevelig, deemsterig en motterig (Vaossen) he'j oek diezerig (Elburg, Bunschoten) of diezig (Elburg)

Modder

• Nederlands: modder

• Achterhooks: drek
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • prut
  • drap
• Sallaans: ...
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • drek
  • morre
• Urkers: ...
• Veluws: modder

Moed

• Nederlands: moed

• Achterhooks:
  • mood
  • dörf
• Drèents: ...
• Grönnegs:
  • keroazie (van t Fraanse/Engelse courage)
  • moud (nait voak broekt, t ôflaaidene woord moudeg juust wel meer broek as keroazeg of keroazjeus)
• Sallaans:
  • moed
  • dörf
• Stellingwarfs: ...
• Tweants:
  • mood
  • dörf
  • lef
• Urkers: ...
• Veluws: moed

Moeder

Nederlands: moeder moe (ouderwets, amicaal) mama mam (vooral als aanspreektitel) Achterhooks: mo mamma mooder moe Drèents: mam mamme mo moe moe'ie moeke moouder mou mouder 't olde mèens(e) (informeel) 't aol mèensk (informeel) Grönnegs: mou(d)er mem(me) moe(ke) moetje (informeel) olmìns(k) (informeel, en maisttieds allenneg as der over aine zien aigen mouder proat wordt)

Sallaans: moe mamme 't olde mèèns(e) (informeel) Stellingwarfs: mem moeke moe Tweants: moor moo Urkers: ... Veluws: moor, moer moe moene, monne moetje(n)

Moeras

• Nederlands: moeras

• Achterhooks: brook
• Drèents:
  • moer
  • meras
  • moeras
• Eemslander Plat: broouk (Platduutsje sjriefwiese: Brook)
• Grönnegs:
  • moor
  • zomp(e)
  • brouk (Westerwoolds)
• Oostfreisk: moor
• Sallaans: mras
• Stellingwarfs: moeras
• Tweants:
  • moor
  • brook
• Urkers: ...
• Veluws: moeras

Mol

• Nederlands: mol

• Achterhooks: weule
• Grönnegs: mool/mole, mòl/mòle
• Sallaans:
  • molle
  • wöle
• Tweants:
  • weule
  • vroot
• Veluws: mol(le)

Molenaar

• Nederlands: molenaar

• Achterhooks:
  • möllenoar
  • mulder
• Drèents: mulder (ZWZ)
• Grönnegs:
  • meulder
  • meulender
• Sallaans:
  • möllenaar
  • mulder
• Stellingwarfs: mulder
• Tweants:
  • mulder/muller
  • mölder/möller
  • mölner
• Urkers: ...
• Veluws: mulder

Morgen (morning)

• Nederlands:
  • morgen
  • ochtend

• Achterhooks:
  • morn
  • moarn
• Drèents: mörgen (uutspraoke mörreng)
• Grönnegs:
  • mörn(g)
  • veurmiddag
• Sallaans:
  • morn (morgen)
  • ma(a)rn (ma(a)rgen)
• Stellingwarfs: mörgen (uutspraoke mörreng)
• Tweants:
  • morn, moarn
  • vumdag, vummedag (oold-Riesns, ofkortiges van vuur n middag)
• Urkers: mörgen
• Veluws:
  • ma(a)rgen, märgen
  • mannen, männen
  • maa(r)n, määrn

Morgen (tomorrow)

• Nederlands: morgen

• Grönnegs:
  • mörn(g)
  • anderdag, anderdoags- (bv. anderdoagsoavends)
• Tweants: morn, moarn
• Sallaans:
  • morn(g) (morgen)
  • ma(a)rn(g) (ma(a)rgen)

Morsen

• Nederlands:
  • morsen
  • knoeien
  • kliederen
  • kladde(re)n

• Achterhooks:
  • knooien
• Drèents:
  • griemen
  • motten
• Grönnegs:
  • klaaien
  • graimen
• Sallaans:
  • gastern
  • knuien
  • smeern
• Stellingwarfs:
  • motten
• Tweants:
  • sopn
  • smearn
  • slatern
• Urkers: ...
• Veluws:
  • knoeien, knooien
  • knuieren (Epe)
  • smeren
  • sloeteren (Oldebroek, Wezep, Apeldoorne)
  • sloeren (Armelo, Nunspeet)
  • sloekeren (Heerde)
  • slateren (Apeldoorne)
  • slempen, stempen (Apeldoorne)
  • moeken (Armelo, Niekark, Lunteren, Bunsjoten)
  • morsen, mossen
  • otten (Apeldoorne, Lieren, Hall)
  • tuieren (Une, Apeldoorne, Ugchelen, Hall)
  • kledderen, kliederen
  • muizen (Heerde, Waopenvelde)

Muis

• Nederlands: muis

• Achterhooks: muus(ken), moes
• Drèents: moes
• Grönnegs: moes
• Sallaans: muus, moes, moeze
• Stellingwarfs: moes
• Tweants: moes
• Urkers: meus
• Veluws: muus

De taalwiezers en et woordenbook
Nedersaksische taalwiezers Achterhooks - Drèents - Grunnegs - Oostfreisk - Sallaans - Stellingwarfs - Tweants - Urkers - Veluws achternamen - klankleer en spelling - plaatsnamen - skeeldwöarde - veurnamen - warkwoordsvörms - zinnen Nedersaksisch woordenboek A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R - S - T - U - V - W - X - Y - Z